Polski Fiat 125p to ostatnimi czasy coraz popularniejszy w naszym kraju samochodowy klasyk. Od kilku lat egzemplarze w dobrym stanie wyceniane są na coraz większe kwoty. Dyskutując o Polskim Fiacie 125p warto jednak zastanowić się ile wspólnego ma on ze swoim imiennikiem oryginalnym włoskim Fiatem 125. Produkowany przez FSO samochód z jego włoskim imiennikiem łączyła przede wszystkim nazwa, oraz podstawowe elementy blacharskie. Konstrukcyjnie były to bowiem zupełnie inne samochody. Oryginalny Fiat 125 był samochodem dość luksusowym (dziś powiedzielibyśmy samochód klasy średniej) o komfortowym i nowocześnie zaprojektowanym wnętrzu, żerański produkt natomiast sklasyfikowany powinien zostać jako odpowiednik dzisiejszych kompaktów, a w jego wnętrzu próżno szukać jakiś specjalnych luksusów. Do napędu oryginalnego Fiata 125 stosowano najnowocześniejsze wówczas silnik, których niestety nie znajdziemy w polskim samochodzie. Produkowany w warszawskiej fabryce pojazd o wiele więcej wspólnego ma ze starszym modelem turyńskiego koncernu Fiatem 1300/1500, z którego do Dużego Fiata przeniesiono silniki, podwozie, układ elektryczny oraz wyposażenie wnętrza.
Fiat 1300/1500 produkowany był we Włoszech w latach 1961 – 1968 i choć dzisiaj trudno niektórym w to uwierzyć był to wówczas samochód bardzo nowoczesny. Stylistyka pojazdu była zgodna z ówczesnymi trendami. Cechą charakterystyczną samochodu są wyraźnie zarysowane błotniki wystające ponad krawędź maski, oraz podwójne reflektory, elegancji nadwoziu dodają podkreślające jego linię chromowane listwy. Samochód dostępny był jako czterodrzwiowa limuzyna, później opracowano odmianę kombi, oraz eleganckie wersję dwudrzwiowe. Wewnątrz pojazdu wyróżnia się metalowa deska rozdzielcza i zestaw wskaźników identyczne jak w pierwszych wersjach Polskiego Fiata 125p. Do napędu samochodu wykorzystywano dwa rodzaje silników: w wersji 1300 montowano silnik 1.3 litra o mocy około 60 koni, wersja 1500 posiadał oczywiście silnik 1.5 litra, którego moc wynosiła 75 koni mechanicznych. Obydwie wspomniane jednostki napędowe zaprojektował znany między innymi z pracy dla Ferrari: Aurelio Lampredi. Pisząc o silnikach trzeba zaznaczyć, że na początku lat sześćdziesiątych były to jednostki bardzo nowoczesne, niestety w czasach apogeum popularności Polskiego Fiata ich parametry były już mocno niezadowalające. Wersje samochodu rozróżniały nie tylko silniki, dokładnie przyglądając się ich nadwoziom zauważyć można że wersję 1500 od 1300 odróżnia inny kształt atrapy chłodnicy, oraz umiejscowienie wlewu paliwa.
Zgodnie z panującą w latach sześćdziesiątych modą Fiata 1300/1500 produkowano również w wersji coupé oraz jako kabriolet. Obydwie wersję dwudrzwiowe wyposażano oczywiście w odpowiednio mocne silniki: silnik 1.5 z modelu 1500 oraz silnik 1.6 (samochody w niego wyposażone znane były jako Fiat 1600). Samochody nie otrzymały tak jak sedan nowego nadwozia, wykorzystywano w nich karoserie prawie identyczne jak w wersjach coupé i kabriolet poprzedniego modelu: Fiata 1200.
Fiat 1300/1500 produkowany był również pod kilkoma innymi markami, nie licząc Polski (gdzie FSO budowało na jego bazie Fiata 125p) produkowano go w Hiszpanii jako SEATa 1500 czy Jugosławii jako Zastavę 1300/1500. Lekko zmodyfikowanego Fiata produkowała również mała włoska firma SIATA, która zbudowała na jego bazie między innymi przepiękny model 1500TS Coupé. Fiat 1300/1500 produkowany był również Niemczech przez zakłady Neckar, znane także jako NSU-Fiat.
Na zakończenie pozwolę sobie przytoczyć jeszcze jedną ciekawostkę dotyczącą tego samochodu. Jak podaje Wikipedia kiedy w 1967 roku FSO przygotowywało się do produkcji Fiata 125p, w żerańskiej fabryce zmontowano próbną serię Fiatów 1300, które trafiły później na nasze drogi.
Autor: Moepeloepi at de.wikipedia(Original text : Claude E. Kröll) [Public domain], źródło: Wikimedia Commons
